Fizjoterapeuta lub lekarz zalecił Ci pas lędźwiowo-krzyżowy i chcesz dowiedzieć się jak najwięcej o tej formie zaopatrzenia ortopedycznego? Zastanawiasz się, z czym wiąże się korzystanie z ortezy kręgosłupa? Mamy dla Ciebie kilka informacji, które mogą okazać się przydatne – sprawdź, dla kogo wskazany jest pas stabilizujący kręgosłup i o czym należy pamiętać w czasie jego użytkowania!

Kiedy specjaliści wypisują wniosek na pas lędźwiowo-krzyżowy? Dla kogo jest ten rodzaj ortezy kręgosłupa?

 Pasy lędźwiowo-krzyżowe powinny być noszone tylko wtedy, gdy zaleci to lekarz lub fizjoterapeuta. Taki typ ortezy kręgosłupa stosuje się m.in. u osób, u których źródłem dolegliwości są:

• stany po zabiegach operacyjnych

• uszkodzenia mięśni stabilizujących kręgosłup (mięśni brzucha, grzbietu i miednicy), najczęściej na skutek urazu (zerwania lub naderwania włókien mięśniowych)

• dyskopatie (podczas zaostrzenia objawów, w czasie wysiłku lub do pracy)

• ciężka praca fizyczna, której skutkiem są bóle przeciążeniowe dolnej części pleców – jeżeli fizjoterapeuta nie zaleci inaczej, specjalny pas lędźwiowo-krzyżowy do pracy zakłada się wtedy zazwyczaj tuż przed planowanym wysiłkiem, a zdejmuje po jego zakończeniu

• osteoporoza

• stany zapalne kręgosłupa

• kręgozmyk.

W każdym z tych wskazań warto pamiętać, że pas lędźwiowo-krzyżowy musi zostać dobrany przez specjalistę.

Rodzaje ortez kręgosłupa – co oznaczają typy pasów lędźwiowo-krzyżowych?

Fizjoterapeuta lub lekarz zapisał Ci nazwę/rodzaj zalecanej ortezy kręgosłupa i zastanawiasz się, czym jest taki stabilizator? Jak wygląda pas lędźwiowo-krzyżowy i dokąd sięga? Czy jest to orteza kręgosłupa niska, czy wysoka?

Najczęściej specjalista pokazuje w gabinecie przykładowe zdjęcie zalecanej ortezy – warto o to zapytać, aby wiedzieć dokładnie, jaki pas kręgosłupa został przepisany. Pozwoli to także od razu zadać lekarzowi nurtujące pytania związane z noszeniem takiej pomocy ortopedycznej.

Aktualnie dostępnych jest wiele rodzajów ortez do stabilizacji dolnego odcinka kręgosłupa, a wśród nich:

• pasy lędźwiowo-krzyżowe

• pasy lędźwiowo-krzyżowe z podpaszkami – wysokie sznurówki

• pasy lędźwiowe z podkładką

• gorsety grzbietowo-lędźwiowe

• półsztywne ortezy lędźwiowo-krzyżowe.

W zależności od lokalizacji urazu lub bólu lekarz dobiera odpowiednią wysokość ortezy. Dlatego w przypadkach, gdy problem jest lokalny, na granicy odcinka lędźwiowego i krzyżowego (np. wypuklina L5-S1), najczęściej są to pasy niskie. U osób z osteoporozą, stanem zapalnym kręgosłupa lub z wielopoziomową dyskopatią konieczne może być stosowanie wysokiej sznurówki, która obejmuje nie tylko odcinek lędźwiowo-krzyżowy, ale też piersiowy (ortezy piersiowo-lędźwiowo-krzyżowe).

O czym należy pamiętać, korzystając z pasa lędźwiowo-krzyżowego?

Nosząc pas lędźwiowo-krzyżowy, należy stosować się do zaleceń lekarza i fizjoterapeuty. Szczególnie ważne jest, aby:

1. Nie traktować pasa jako jedynego sposobu leczenia – jest on wspomaganiem powrotu do sprawności, jednak podstawą jest rehabilitacja kręgosłupa.

2. Nosić pas tylko w takich sytuacjach i przez tak długi czas, jak zaleci to lekarz lub fizjoterapeuta. Wydłużanie czasu spędzanego w pasie powyżej liczby godzin zalecanych przez specjalistę lub zakładanie go do innych czynności, niż było we wskazaniu, może dodatkowo osłabić mięśnie stabilizujące kręgosłup.

3. Jeżeli fizjoterapeuta, na podstawie szczegółowego badania, oprócz pasa lędźwiowo-krzyżowego zaleci ćwiczenia, warto wiedzieć, że są one ważne i trzeba pilnować regularności ich wykonywania. Należy wykonywać wyłącznie ćwiczenia indywidualnie dobrane przez fizjoterapeutę, który weźmie pod uwagę m.in. obecność dyskopatii i innych zaburzeń strukturalnych w obrębie kręgosłupa. Dobra stabilizacja mięśniowa to ochrona kręgosłupa przed nawrotem dolegliwości – ważne jest jednak, aby była ona budowana wyłącznie pod okiem specjalisty.

4. Utrzymywać prawidłową postawę ciała i stosować zasady ergonomii – należy zwrócić uwagę, aby nie traktować ortezy jako typu ochrony, która całkowicie zabezpieczy kręgosłup przed urazem. Gdy pas ortopedyczny został zalecony do pracy, nadal trzeba dbać o prawidłową pozycję, aby wszystkie siły działające na kręgosłup zostały równomiernie rozłożone. Pas lędźwiowo-krzyżowy (zwłaszcza sznurówka wysoka), dzięki swojemu ściągającemu działaniu będzie równocześnie sprzyjać utrzymaniu prawidłowej pozycji podczas czynności zawodowych, jednak ważne jest wykształcenie prawidłowego nawyku podnoszenia przedmiotów. Przydatna będzie wizyta u fizjoterapeuty w celu kontroli tych nawyków ruchowych, które najczęściej pojawiają się w danej pracy zawodowej.

Pasy lędźwiowo-krzyżowe – podsumowanie

Pasy lędźwiowo-krzyżowe to przydatne zaopatrzenie ortopedyczne dla osób po urazach kręgosłupa i dla pacjentów z niektórymi jego dysfunkcjami. Ważne jest jednak, aby w czasie jego noszenia przestrzegać wszystkich zaleceń fizjoterapeuty dotyczących czasu korzystania z pasa ortopedycznego, a także sytuacji, w których powinien być on zakładany. W czasie leczenia pasem lędźwiowo-krzyżowym powinna być także regularnie prowadzona rehabilitacja. Dużą rolę odgrywają w niej specjalnie dobrane ćwiczenia – warto zapytać o nie fizjoterapeutę.